Uit de Oorlogsgeschiedenis van Roden: 24 October 1941.
Het Bombardement op ons dorp; een zwaar onderbelicht maar niettemin groot verhaal.
Door: Tjerk Karsijns.
Op de avond van vrijdag 24 oktober 1941, zo tussen 21.00 en 21.30 uur, werd Roden getroffen door een serie brandbommen en bommen.
Wat was er bekend over dat bombardement? Praktisch niets, tot Wim Fonk en uw schrijver zo rond 2002 een onderzoek naar het gebeuren begonnen en tot de conclusie kwamen dat er een blindganger onder de Albertsbaan moest liggen. Niemand bleek ooit geïnteresseerd en de gemeente al helemaal niet. Die had een houding van “hou op met zeuren, er is geen bom”. Uiteindelijk ging zij overstag, met de U bekende afloop.
Edoch, interesse was er opeens wel toen de blindganger in juli 2016 gevonden werd en afgevoerd door de EOD. Toen verzamelde zich een grote menigte op de Albertsbaan om een blik te kunnen werpen op het projectiel. Het bewijs dat het hele gebeuren toch een vluchtige onderbreking in de dagelijkse sleur was, bleek uit het feit dat slechts zo’n 35 boeken (104 pagina’s), met het complete verhaal over het bombardement, hun weg vonden. Uitgegeven in eigen beheer en tegen kostprijs geleverd. Dus geen enkel winstoogmerk.
Is een en ander een vorm van verwijt? Geenszins. Het geeft slechts aan dat alles rond het vinden van de bom een “ship passing in the night” was. Een momentopname. De dagelijkse routine werd moeiteloos hervat.
In de periode na het vinden van de bom en tot op heden is uw schrijver toch regelmatig benaderd over het gebeuren. Ook dat heeft een oorzaak; op verschillende sites, zoals bijvoorbeeld “Drenthe in de oorlog” staan de meest fantastische verhalen over het bombardement. Dat komt vooral omdat tijdens het zoeken naar de bom verschillende mensen, kleuters in 1941, op de Albertsbaan groots verhaalden over wat zij op die 24e oktober hadden meegemaakt…..Zelfs de gemeente ontving hen met alle egards als zijnde getuigen! Omdat journalisten, dikwijls gewapend met camera’s, die lui en andere sensatieverhalers uitgebreid aan het woord lieten kwamen nadien al die onzinverhalen natuurlijk in kranten en op sites terecht.
Wat nu te doen met het verhaal over het bombardement in 1941; eigenlijk zou er een lezing over moeten worden gehouden. Het echte verhaal vertellen. Omdat het boek zo’n 104 pagina’s telt, met meer dan 40.000 woorden, valt er het een en ander te melden. Zoals het bombardement zelf, wat er aan vooraf ging, het eigenlijke doel, de naweeën, de vluchtrapporten, de geschiedenis van het bombarderende toestel en de bemanning, de verschillende squadrons, de vliegvelden in Engeland, de rol van de gemeente, die van het bedrijf dat de bom moest opsporen en nog veel en veel meer.
Uw schrijver gaat die lezing niet meer verzorgen, maar laat een en ander graag over aan een geïnteresseerde.
Om een indruk te geven hoe het complete verhaal rond het bombardement tot stand kwam staan hieronder de namen vermeld van allen zonder wie het bombardementsverhaal nooit tot klaarheid was gekomen: Tracey Wilson, Wendy Rothery, Christine Peters, Daniel Gilfoyle, Paul Herod, Keith Mitchell, John Davies, Christine Drummond, Jane Watson, Malcolm Barrass, David Rydeheard, Ron Mayhill, Fred Vogels, Kelvin Youngs, Peter Wheeler, Alan Fraser, Katie O’Reilly, Menisha Gor, Chris Newey, Robbie Mitchell, S.Watson, Daniel Swift, (schrijver Bomber County), Bomber Command War Diaries, John Rickard, Chris Neweys, Peter Wheeler, Jan Eijzenga 4-mei comit? Akkrum, Sheila Goodyear, Martin Middlebrook, John Gulliver, N. S. Van der Wiel, Chris Everitt, Steven Cable, Teunis Schuurman, Steven Rundell, Robert Whitton. Jim Nijman Politiemuseum Apeldoorn. De National Library of Scotland, Sheffield Directory Adm. Team, Sheffield Ciy Council, WW2 Talk, Air of Authority, Key Publishing Ltd. Aviation Forums, Sandra en Gemma van Oldham Local Studies, Withington Civic Society, New Zealand Bomber Command Ass. Inc., H. A. Basten, Marechaussee-museum Buren, RAF-Historical Society, Local Studies Sunderland, Cathrien de Jong-Landlust, National Archives, WW2 Talk. Bundesarchiv Deutsland, Richard S. Robinson, diverse gemeenten, o.a. Winschoten, Kollumerland, Dantumadeel, Achtkarspelen, Deventer, Amsterdam. Daarnaast natuurlijk de getuigenissen op band van heel veel Rodenaren.
Onder: een voorbeeld van de uitgebreide in het Engels gevoerde correspondentie.
Dear Tjerk
Further to your e-mail to the Withington Civic Society, Manchester, asking for information on Sidney Colley Gray, who was killed in 1941, I can confirm that he lived in Withington, and have found the following information.
Sidney Dennis Colley Gray in on the WW11 War Memorial at St Chad`s Church, Ladybarn, Withington
Also on: Air Force Runnymede Memorial, Surrey. Panel 44
Sidney D C Gray was born Jul/Sep 1920. Bucklow, Cheshire, England.
Service: Royal Air Force Volunteer Reserve
Sergeant. Service No. 1053321
57 Squadron. Bomber Command
Incident: Damaged on take-off 13-14/09/1941. Time 2215.
Killed 07-08/11/1941. Rover Patrol
Wellington Bomber. Serial Z8903
Medals: War Medal/1929-45 Star/Air Crew Europe Star
Based at RAF Feltwell, Norfolk
I have read the Bom Roden site- much interesting information about in incident which I had not heard of
If I can be of any further help, please let me know
Regards
John Davies
.png)
.gif)
